Achtergrond / Hanne van der Woude
Nachtmonsters
Ja, zo is ons leven nu, dacht fotograaf Hanne van der Woude toen ze ’s ochtends in alle vroegte een portret maakte van haar gezin na de zoveelste doorwaakte nacht. „Ik vond het zelf wel een mooi en eerlijk familieportret, weer eens wat anders dan die perfecte plaatjes op sociale media.”
Toen ze vervolgens besloot een fotoproject te maken over ouders met slechtslapende kinderen, duurde het even voordat ze mensen bereid vond zich te laten portretteren. „Het ligt gevoelig. Mensen zijn bang dat de werkgever het ziet; dat die zou kunnen denken dat de slapeloosheid de prestaties op het werk beïnvloedt. Maar ze zijn ook huiverig omdat er vaak onbegrip is in hun omgeving. Bijna iedereen heeft wel een idee hoe je het aan zou moeten pakken als je kind niet wil doorslapen. Jij doet het in elk geval niet goed, vinden ze, anders zou het echt wel lukken.”
Met de ouders die wel mee wilden werken, voerde Van der Woude eerst een uitgebreid gesprek. „Vaak haakte het gezin dan alsnog af omdat de mannen niet wilden. Die hadden uiteindelijk toch geen zin zich in zo’n kwetsbare situatie te laten fotograferen.”
Uiteindelijk mocht ze bij vijf gezinnen langskomen voor een portret. De avond van tevoren zette ze de lampen en de camera klaar om de volgende ochtend – zo tussen 5 en 7 uur – terug te komen. „Heel intiem, je staat in de vroege ochtend in iemands slaapkamer. De ouders groggy, de kinderen soms overstuur. Ik vind het belangrijk om niet te oordelen. Dat gebeurt zo makkelijk bij dit onderwerp.”
Wat haar opvalt bij haar eigen slapeloze gezin en dat van andere: „De flexibiliteit, hoeveel je toch nog kan als je weinig slaapt. Soms denk ik in de ochtend: hoe ga ik deze dag in godsnaam doorkomen. En dan heb je toch de kracht en de adrenaline waardoor je de avond weer haalt. En ik heb gezien bij anderen: na verloop van tijd gaat het beter. Je leert als ouder ermee om te gaan. Je kind groeit eroverheen. Het gaat over. Ooit.”